Dietetyka i planowanie żywienia

PROGRAM

LICZBA GODZIN

ZAGADNIENIA

Podstawy dietetyki ogólnej 12
  • Podstawowe zagadnienia związane z nauką o żywności i żywieniu (ewolucja odżywiania), rolą pożywienia, istotą zdrowego stylu życia, zasad racjonalnego żywienia oraz promocji zdrowia w aspekcie chorób cywilizacyjnych.
  • Ogólna charakterystyka etapów rozwojowych człowieka (od dzieciństwa do starości) oraz zmieniającego się zapotrzebowania na składniki odżywcze i energetyczne.
  • Podział produktów spożywczych, charakterystyka podstawowych grup żywności (białka, węglowodany, tłuszcze), ich rola w rozwoju człowieka oraz znaczenie wody i błonnika pokarmowego w funkcjonowaniu organizmu.
  • Charakterystyka składników regulujących (witamin, substancji mineralnych) oraz ich rola w organizmie. Żywność wzbogacona i funkcjonalna oraz ekologiczna w żywieniu człowieka.
  • Zapotrzebowanie organizmu na składniki odżywcze, energetyczne i regulujące w zależności od stanu fizjologicznego i zdrowotnego człowieka oraz stanu odżywienia.
  • Rodzaje i źródła zagrożeń zdrowotnych ze strony żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego oraz działania ograniczające ujemny wpływ na zdrowie człowieka.
  • Skład organizmu człowieka, procesy przemiany materii, bilans energetyczny, procesy trawienia i wchłaniania składników pokarmowych oraz żywienie w alergiach, nietolerancji pokarmowej i zespołach złego wchłaniania.
  • Zapotrzebowanie energetyczne człowieka (podstawowa i ponadpodstawowa przemiana materii) oraz zapotrzebowanie na składniki odżywcze i regulujące w różnych okresach jego życia, stanu fizjologicznego i zdrowotnego oraz indywidualnych cech, jak: wiek, płeć, aktywność ruchowa.
Edukacja żywieniowa w praktyce 12
  • Etapy indywidualnej porady dietetycznej – wskazanie elementów edukacyjnych podczas wizyty, sposobu ich prowadzenia i wdrażania.
  • Interpretacja wyników składu ciała – jako istotny element edukacyjny podczas wizyty u Dietetyka.
  • Budowanie świadomości pacjenta jako podstawa do edukacji żywieniowej – rodzaje potrzeb, modele motywacji pacjenta.
  • Komunikacja interpersonalna podczas edukacji żywieniowej, czyli jak znaleźć wspólny język z pacjentem. Techniki aktywnego słuchania, rodzaje pytań, bariery komunikacyjne, rodzaje osobowości.
  • Narzędzia online i offline, które można wykorzystać do edukacji żywieniowej pacjentów.
  • Prezentacja multimedialna, jako jeden z najczęściej wykorzystywanych elementów w edukacji – jak ją przygotować, by spełniała swoje funkcje. Alternatywne rozwiązania.
  • Edukacja żywieniowa rodzica z dzieckiem – etapy porady dietetycznej, istotne elementy komunikacji interpersonalnej.
  • Warsztaty i szkolenia – dobranie grupy docelowej, określenie zakresu materiału, dobranie narzędzi edukacyjnych.
  • Grupy odbiorców – podział ze względu na aspekt rozwoju fizycznego, psychicznego i społecznego – jako element wyjściowy do planowania edukacji żywieniowej.
  • Warsztaty i szkolenia grupowe jako element edukacji żywieniowej w grupie – niezbędne elementy w wystąpieniach publicznych
Dietoterapia i dietoprofilaktyka w chorobach cywilizacyjnych 24
  • Prewencja zaburzeń rozwojowych/ behawioralnych u dzieci i młodzieży. Analiza własnej diety pod kątem zagrożeń chorobami cywilizacyjnymi.
  • Żywienie w chorobach cywilizacyjnych - aspekt kliniczny.
  • Podstawy patofizjologii najczęściej spotykanych chorób oraz mechanizmów, poprzez które dieta może wpływać modulująco na ich powstawanie i przebieg
  • Zdrowa dieta jako element profilaktyki i leczenia chorób cywilizacyjnych
  • Leczenie dietetyczne cukrzycy, w tym zdefiniowanie podstawowych pojęć (index glikemiczny, węglowodany jako składnik pokarmowy i wielu innych. Wpływ indeksu glikemicznego na glikemię i insulinemię posiłkową.
  • Zestawy dietetyczne dla chorych na cukrzycę w zależności od zapotrzebowania kalorycznego
  • -Leczenie dietetyczne zaburzeń lipidowych i innych chorób o podłożu sercowo-naczyniowym. Nabycie umiejętności układania zestawów dietetycznych u pacjentów z zaburzeniami lipidowymi.
  • Dieta a profilaktyka i leczenie nadciśnienia tętniczego.
  • Wpływ obróbki termicznej i mechanicznej na walory odżywcze i tempo wchłaniania pożywienia.
  • Obliczanie indeksu i ładunku glikemicznego podstawowych produktów żywieniowych
  • Choroby niezakaźne, jako przyczyna chorób i zgonów.
  • Poznanie głównych przyczyn śmiertelności w społeczeństwach rozwiniętych z określeniem znaczenia czynników behawioralnych w ich rozwoju.
  • Zapadalność i chorobowość na schorzenia cywilizacyjne.
  • Związek między dietą a chorobami cywilizacyjnymi.
  • Zasady niefarmakologicznej prewencji i leczenia chorób cywilizacyjnych.
  • Wpływ żywienia na występowanie chorób żywieniowo-zależnych i nowotworów.
  • Znaczenie diety w profilaktyce onkologicznej.
  • Poznanie produktów żywieniowych, których nadmierne bądź niedostateczne spożycie może mieć znaczenie w powstawaniu chorób nowotworowych.
Coaching zdrowia 16
  • Psychologiczne, ekonomiczne i społeczne uwarunkowania zdrowia i choroby.
  • Sesja coachingowa - struktura rozmowy coachingowej, budowanie kontaktu i tworzenie układu coachingowego. Technika GROW i SWOT w praktyce coachingu.
  • Coachingowy model pracy z pacjentem - teoria przywiązania, czynniki wspierające pracę z pacjentem.
  • Kompetencje coachingowe - komunikacja z pacjentem i rodziną, radzenie sobie z wymagającymi sytuacjami i reakcjami. Inteligencja emocjonalna.
  • Choroby psychosomatyczne - teorie powstawania. Coaching w chorobach psychosomatycznych - świadomość w obszarze specyfiki danej choroby, budowanie siatki wsparcia społecznego, praca z, zaburzeniami lękowymi i traumą.
  • Kontakt z ochroną zdrowia - emocje w pracy w ochronie zdrowia.
  • Przekonania i emocje w coachingu.
  • Efektywność osobista - ćwiczenia praktyczne.
  • Narzędzia terapeutyczne w coachingu.
  • Coaching dietetyczny - w poszukiwaniu motywacji pacjenta.
  • Coaching life balance - równowaga i spokój w życiu codziennym, witalność ciała i umysłu.
  • Techniki relaksacyjne i redukcji stresu - ćwiczenia praktyczne.
Poradnictwo dietetyczne 24
  • Ocena sposobu żywienia – wywiady żywieniowe różnymi metodami. Zadania praktyczne.
  • Symulacja i ocena wywiadu i porady dietetycznej.
  • Dietoterapia zespołu metabolicznego. Zadania praktyczne – plany dietoterapii.
  • Przygotowywanie materiałów edukacyjnych dotyczących profilaktyki chorób żywieniowo-zależnych
  • Planowanie racji pokarmowych i jadłospisów
  • Racjonalne żywienie w planowaniu żywienia zbiorowego dla różnych grup ludności i w zależności od rodzaju usług.
  • Oferty gastronomiczne w zależności od specjalizacji zakładu. Projektowanie menu.
  • Kalkulacja cen potraw i napojów.
  • Metody oceny jadłospisów
Technologia żywności i podstawy ekologii 16
  • Podstawowe procesy technologiczne w produkcji i przetwórstwie żywności oraz zasady i metody oceny towaroznawczej produktów żywnościowych.
  • Warunki i metody produkcji żywności oraz nowe trendy w produkcji i przetwórstwie żywności.
  • Istota, zakres i zadania nauki technologii żywności, żywienia i towaroznawstwa oraz charakterystyka zasad zdrowego stylu życia i racjonalnego żywienia.
  • Podstawowe procesy technologiczne w produkcji żywności (produkcja pierwotna), jej przetwórstwie oraz zasady i metody oceny towaroznawczej produktów żywnościowych.
  • Charakterystyka zagrożeń zdrowotnych żywności oraz metody oceny jakości żywności.
  • Ekologia – pojęcie, istota oraz zasady ekologicznego rozwoju społeczno-gospodarczego. Walory środowiska przyrodniczego i ich ochrona w aspekcie produkcji żywności.
  • Współczesny styl życia społeczeństwa, sposób odżywiania się, zachowania anty-zdrowotne oraz zagrożenia chorobami dieto-zależnymi. Nowe trendy w produkcji, przetwórstwie oraz modele konsumpcji żywności. Rola żywności ekologicznej we współczesnym modelu żywienia. Charakterystyka rolnictwa ekologicznego. Zasady produkcji roślinnej i zwierzęcej w gospodarstwach ekologicznych. Podstawowe różnice między konwencjonalną, a ekologiczną produkcją żywności pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Specyfika uprawy roślin i chowu zwierząt w gospodarstwach ekologicznych. Korzyści środowiskowe z ekologicznych metod produkcji żywności oraz popytu na produkty rolnictwa ekologicznego.
  • Charakterystyka żywności ekologicznej - definicje, zalety stosowania oraz ograniczenia. Jakość żywności ekologicznej oraz czynniki warunkujące jej wartość odżywczą i bezpieczeństwo zdrowotne.
  • Korzyści zdrowotne dla człowieka z ekologicznych metod produkcji i konsumpcji żywności organicznej. Motywacje konsumentów przy wyborze żywności ekologicznej oraz profil konsumenta ekologicznego.
  • Certyfikacja gospodarstwa ekologicznych oraz znakowanie produktów ekologicznych. Uwarunkowania prawne funkcjonowania gospodarstw ekologicznych oraz obrotu produktami ekologicznymi.
Diety roślinne i alternatywne 12
  • Historia diet alternatywnych.
  • Diety alternatywne w świetle dowodów naukowych.
  • Bezpieczna redukcja masy ciała w kontekście popularnych diet alternatywnych.
  • Posty ilościowe i jakościowe – znaczenie kulturowe i zdrowotne
  • Przegląd diet eliminacyjnych. Wegetarianizm jako wyjątkowy przykład eliminacyjnej diety alternatywnej.
  • Karnizm i gatunkowizm, jako niewidoczne systemy przekonań warunkujące spożywanie określonych gatunków zwierząt.
  • Diety roślinne wobec obowiązujących standardów żywienia. Piramida zdrowego żywienia i aktywności fizycznej a weganizm.
  • Zagrożenia i szanse płynące z ograniczenia produktów odzwierzęcych. Weganizm a wartości etyczne, zdrowotne i środowiskowe.
  • Diety alternatywne a problemy zdrowotne. Żywienie człowieka w różnych stanach chorobowych. 
Podstawy dietetyki sportowej 16
  • Fizjologia wysiłku fizycznego. Źródła energii podczas aktywności
  • Tłuszcze, białka, węglowodany – metabolizm i rola w wysiłku fizycznym
  • Dostosowywanie makroskładników w diecie sportowca – analiza przypadków.
  • Planowanie diety dla sportowca
  • Żywienie przed, w trakcie i po treningu
  • Ładowanie węglowodanami
  • Odżywianie w czasie treningu. Regeneracja potreningowa
  • Ocena zapotrzebowania na płyny w diecie sportowca?
  • Nawodnienie a wyniki w sporcie
  • Triada sportsmenek – konsekwencje zdrowotne niewłaściwego odżywiania
  • Suplementy i odżywki w sporcie
Dietoterapia pediatryczna i geriatryczna 24
  • Etapy rozwoju człowieka. Ocena stanu odżywienia dziecka i człowieka starszego.
  • Pomiary antropometryczne. Normy żywieniowe dla poszczególnych grup wiekowych.
  • Zasady i schemat żywienia niemowląt za pomocą mleka matki lub mieszanek mlekozastępczych. 
  • Zasady żywienia dzieci małych, w wieku przedszkolnym, szkolnym i młodzieży. 
  • Żywienie dzieci w chorobach metabolicznych, chorobach dietozależnych, chorobach przewodu pokarmowego, neurologicznych, nerek itd.
  • Fizjologia procesów starzenia się w aspekcie potrzeb żywieniowych.
  • Starzenie się w kontekście jednostki i populacji – sytuacja demograficzna wPolsce i na świecie, ośrodki długowieczności, teorie starzenia
  • Żywienie osób w wieku podeszłym. Niedobory pokarmowe. Problem niedożywienia
  • Najczęstsze błędy w żywieniu osób starszych, ich konsekwencje zdrowotne i możliwości zapobiegania
  • Żywienie w chorobach neurodegeneracyjnych – choroba Alzheimera i Parkinsona
  • Żywienie osób starszych z niedożywieniem, sarkopenią, zespołem słabości
  • Aktywność ludzi w wieku podeszłym
Dietoterapia w alergiach i nietolerancjach pokarmowych 12
  • Definicje alergii, pseudoalergii, nietolerancji i awersji pokarmowej.
  • Podstawowe informacje nt. systemu odpornościowego człowieka.
  • Podział i charakterystyka reakcji alergicznych.
  • Główne alergeny pokarmowe.
  • Metody redukcji alergenności składników żywności.
  • Zapobieganie zanieczyszczaniu żywności składnikami alergennymi (zanieczyszczenia krzyżowe).
  •  Uwarunkowania występowania alergii pokarmowych
  • Terminologia i pojęcia z zakresu alergologii i nietolerancji pokarmowej.
  • Charakterystyka naturalnych alergenów występujących w produktach spożywczych
  • Specyfikacja dotycząca oznaczenia substancji alergizujących z żywieniu zbiorowym.
  • Mieszanki mlekozastępcze dostępne na rynku. Ich podział i zastosowanie.
  • Metody modyfikacji zwyczajowej diety w zależności od występującej nietolerancji lub alergii pokarmowej (białko mleka, laktoza, jaja, ryby, orzechy, fruktoza)
  • Reakcje krzyżowe.
  • Postępowanie dietetyczne w celiakii i alergii na gluten. 
Żywienie kobiet ciężarnych i w okresie laktacji 16
  • Fizjologia ciąży.
  • Stan odżywienia matki a zdrowie dziecka.
  • Zasady żywienia kobiety ciężarnej w poszczególnych trymestrach. Normy żywieniowe.
  • Żywienie w dolegliwościach typowych dla ciąży
  • Ciąża u kobiety przewlekłe chorej
  • Fizjologia okresu laktacji. Zasady racjonalnego żywienia kobiety karmiącej piersią. Normy żywieniowe.
  • Wpływ składników odżywczych na jakość pokarmu
RAZEM: 184